Kiedy usuwać ósemki? Kompleksowy przewodnik stomatologiczny dla pacjentów i specjalistów

Trzecie zęby trzonowe, popularnie nazywane ósemkami, to ostatnie zęby wyrzynające się w łuku zębowym, zwykle między 17. a 25. rokiem życia. Z punktu widzenia ewolucji były one niegdyś niezbędne do rozdrabniania twardych pokarmów, jednak w dzisiejszych czasach ich rola znacznie się zmniejszyła. Współczesne diety i nawyki żywieniowe sprawiają, że obecność ósemek częściej wiąże się z problemami zdrowotnymi niż z korzyściami funkcjonalnymi.
Decyzja o ich usunięciu zależy od wielu czynników klinicznych, anatomicznych oraz ogólnego stanu zdrowia pacjenta. W tym artykule przedstawię wskazania, przeciwwskazania i najnowsze techniki diagnostyczne, które pozwalają podjąć optymalną decyzję w tym zakresie.

Wskazania do usunięcia ósemek – co mówi nauka?

W praktyce stomatologicznej decyzja o usunięciu ósemek opiera się na szczegółowej diagnostyce oraz analizie ryzyka potencjalnych komplikacji. Kluczowe wskazania obejmują:

  1. Zęby zatrzymane
    Zęby zatrzymane, zarówno całkowicie, jak i częściowo, są źródłem licznych problemów. Mogą prowadzić do powstawania torbieli zawiązkowych, które w zaawansowanych przypadkach powodują resorpcję kości szczęki lub żuchwy.
  2. Zapalenie dziąsła wokół zęba
    Wyrzynające się częściowo ósemki sprzyjają gromadzeniu się resztek pokarmowych i namnażaniu bakterii. To prowadzi do bolesnych stanów zapalnych dziąsła otaczającego ząb. Objawy obejmują obrzęk, ból promieniujący do ucha oraz trudności w przełykaniu.
  3. Stłoczenie zębów w łuku
    Ósemki często powodują nacisk na sąsiednie zęby, co może prowadzić do ich przesuwania się, stłoczenia, a nawet uszkodzeń szkliwa. Jest to szczególnie istotne u pacjentów po leczeniu ortodontycznym, gdzie stabilność łuku zębowego ma kluczowe znaczenie.
  4. Próchnica i choroby przyzębia
    Trudności w czyszczeniu ósemek, zwłaszcza w przypadku ich częściowego wyrżnięcia, zwiększają ryzyko rozwoju próchnicy oraz stanów zapalnych przyzębia. W takich przypadkach leczenie zachowawcze często jest nieskuteczne, a ekstrakcja staje się koniecznością.
  5. Przygotowanie do leczenia ortodontycznego lub protetycznego
    Usunięcie ósemek jest często rekomendowane przed założeniem aparatu ortodontycznego lub przed planowaniem rehabilitacji protetycznej, aby zapewnić optymalną przestrzeń dla pozostałych zębów.

Przeciwwskazania do ekstrakcji ósemek – czy zawsze należy usuwać?

Nie każda ósemka wymaga usunięcia. Decyzja o ekstrakcji powinna uwzględniać nie tylko wskazania kliniczne, ale również stan ogólny pacjenta. Przeciwwskazania mogą obejmować:

  • Brak objawów klinicznych – Jeśli ósemki są w pełni wyrżnięte, prawidłowo ustawione w łuku zębowym i nie powodują problemów, ich usunięcie nie jest konieczne.
  • Schorzenia ogólnoustrojowe – Niekontrolowana cukrzyca, zaburzenia hematologiczne czy choroby serca mogą zwiększać ryzyko powikłań po zabiegu.
  • Zaawansowany wiek – U starszych pacjentów ekstrakcja może wiązać się z trudniejszym procesem gojenia oraz większym ryzykiem złamania żuchwy.

Diagnostyka – klucz do trafnej decyzji

Nowoczesna diagnostyka radiologiczna, taka jak pantomogram i tomografia komputerowa stożkowa (CBCT), pozwala dokładnie ocenić położenie ósemek, ich stosunek do sąsiednich struktur (np. nerwu zębodołowego dolnego) oraz potencjalne ryzyko związane z ekstrakcją.
W naszej klinice Dr Kittel Digital Dentistry & Medicine wykorzystujemy zaawansowane technologie obrazowania, aby zapewnić maksymalne bezpieczeństwo pacjentom.

Kiedy usuwać ósemki? Wskazania, przeciwwskazania i czas na decyzję

Jak przebiega zabieg usunięcia ósemek?

Ekstrakcja ósemek może być prostym zabiegiem, jeśli ząb jest w pełni wyrżnięty lub bardziej skomplikowaną operacją chirurgiczną w przypadku zębów zatrzymanych.

  1. Znieczulenie miejscowe – to podstawowa metoda łagodzenia bólu stosowana w nowoczesnej stomatologii. Jego celem jest całkowite zniesienie odczuwania bólu w obszarze, w którym przeprowadzany jest zabieg
  2. Usunięcie zęba – Może wymagać nacięcia dziąsła, usunięcia fragmentu kości i rozdzielenia zęba na mniejsze części.
  3. Zaopatrzenie rany – Po zabiegu zakładane są szwy rozpuszczalne lub nierozpuszczalne, a pacjent otrzymuje zalecenia dotyczące pielęgnacji jamy ustnej.

W naszej klinice, aby wspomóc proces gojenia i zminimalizować ryzyko powikłań, stosujemy PRF (Platelet-Rich Fibrin) – zaawansowaną technologię regeneracyjną, która wykorzystuje bogatą w płytki krwi fibrynę, przyspieszającą gojenie tkanek i zmniejszającą ryzyko infekcji. Dzięki PRF, proces rekonwalescencji po zabiegu przebiega szybciej i bardziej komfortowo.

Podsumowanie – klucz do zdrowia jamy ustnej

Decyzja o usunięciu ósemek to nie tylko kwestia eliminacji potencjalnych problemów, ale także inwestycja w zdrowie całej jamy ustnej. Regularne wizyty kontrolne, dokładna diagnostyka i indywidualne podejście do każdego przypadku to filary skutecznego leczenia.
W Dr Kittel Digital Dentistry & Medicine we Wrocławiu na ul. Królewieckiej 161/16 stosujemy najnowsze techniki diagnostyczne i chirurgiczne, aby zapewnić pacjentom komfort i bezpieczeństwo. Zaufaj naszemu doświadczeniu i zadbaj o zdrowie swoich ósemek już dziś!

Autor
  • Właściciel kliniki Dr Kittel Digital Dentistry & Medicine. Absolwentka Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu. Zajmuje się implantologią, implantoprotetyką, chirurgią, zaawansowaną protetyką CAD/CAM. Trener i wykładowca w firmie GC, Stick Tech, opinion leader. Członek PSI oraz ITI. Otrzymała tytuł Trenera Roku w 2007 w Finlandii.